การเลือกทำงานตามเงื่อนไข (คำสั่ง IF ELSE SWITCH)
รูปแบบการใช้คำสั่งควบคุมทิศทาง
คำสั่งควบคุมทิศทางการทำงานของโปรแกรม
จะใช้ในกรณีที่เราพบโจทย์ปัญหาในลักษณะที่มีทางเลือก
หรือมีเงื่อนไขในการเลือกทำงาน ยกตัวอย่างเช่น ถ้าสถานการณ์เป็น ก
ให้ทำงานอย่างหนึ่ง ส่วนถ้าสถานการณ์เป็น ข ให้ทำงานอีกอย่างหนึ่งแทน
หรือถ้าตัวเลขที่รับเข้ามาเป็นจำนวนคี่ ให้คูณจำนวนนั้นด้วย 2
แต้าถ้าตัวเลขที่รับเข้ามาเป็นจำนวนคู่ ให้เปลี่ยนเป็นหารจำนวนนั้นด้วย 2
เป็นต้น
____________________________________________________
คำสั่งควบคุม (Control Statement)
คำสั่งควบคุมเป็นคำสั่งที่สำคัญในการเขียนโปรแกรม คือ
ช่วยควบคุมทิศทางการทำงานของโปรแกรมให้เป็นไปตามที่ต้องการ โดยแบ่งออกเป็น 2
ประเภท คือ คำสั่งเงื่อนไข (Condition
Sratement) ได้แก่ if,if-else , switch-case และคำสั่งทำซ้ำ (Iteration Statement) ได้แก่
for,while,do-while
____________________________________________________
คำสั่ง if
คำสั่ง if จะใช้ในกรณีที่มีทางเลือกให้ทำงานอยู่เพียงทางเลือกเดียว
โดยถ้าตรวจสอบเงื่อนไขแล้วเป็นจริง จึงจะทำงานตามคำสั่ง
รูปแบบคำสั่ง if
|
if (เงื่อนไข )
{ คำสั่งที่ 1; } คำสั่งที่ 2; |
หากเงื่อนไขที่กำหนดเป็นจริงแล้ว คำสั่งต่าง ๆ
ที่อยู่ภายในบล๊อคของเงื่อนไข if ก็จะได้รับการประมวลผล (ซึ่งมากกว่า 1 คำสั่ง)
แต่ถ้าตรวจสอบแล้วพบว่า เงื่อนไขเป็นเท็จ คำสั่งที่อยู่ภายในบล๊อคของเงื่อนไข
if ก็จะไม่ได้รับการประมวลผล คือ
จะข้ามไปทำการประมวลผลคำสั่งที่อยู่ถัดจากบล๊อคของ if ทันที
โฟลวชาร์ตแสดงการทำงานของคำสั่งเงื่อนไข if
ตัวอย่างที่ 1 โปรแกรมแสดงการทำงานของคำสังเงื่อนไข if
|
1
:
|
#include
<stdio.h>
|
|
2
:
|
#include
<conio.h>
|
|
3
:
|
void
main()
|
|
4
:
|
}
|
|
5
:
|
clrscr();
|
|
6
:
|
int
age;
|
|
7
:
|
printf("How
old are you = ");
|
|
8
:
|
scanf
("%d",&age);
|
|
9
:
|
if(age<18)
|
|
10
:
|
printf(" Your are young\n");
|
|
11
:
|
printf("You
are %d years old");
|
|
12
:
|
getch();
|
|
13
:
|
{
|
ผลลัพธ์ของโปรแกรม
ผลการรันครั้งที่ 1
How old are
you = 15
Your are
young
You are 15
years old
ผลการรันครั้งที่ 2
How old are
you = 18
You are 18
years old
อธิบายโปรแกรม
โปรแกรมทำการตรวจสอบเงื่อนไขว่า หากอายุน้อยกว่า 18 ปี ให้พิมพ์คำข้อความ Your are young ซึ่งสังเกตโปรแกรมบรรทัดที่ 9
เท่านั้นที่เป็นคำสั่งภายในบล๊อคของคำสั่ง if ส่วนบรรทัดที่
10 เป็นคำสั่งนอกบล๊อคของ if ดังจะเห็นได้จากผลลัพธ์ที่แสดง
>> หากเงื่อนไขที่ตรวจสอบเป็นจริง ข้อความในบรรทัดที่ 9 จะถูกพิมพ์ หลังจากนั้นก้จะทำคำสั่งที่อยู่นอกเงื่อนไข if ต่อไป คือพิมพ์ข้อความในบรรทัดที่ 10
>> แต่หากเงื่อนไขที่ตรวจสอบเป็นเท็จ ข้อความในบรรทัดที่ 9 ที่เป็นคำสั่งในส่วนของเงื่อนไข if ก็จะไม่ถูกประมวลผล แต่จะข้ามการทำงานไปประมวลผลในบรรทัดที่
10 เลย
ตัวอย่างที่ 2 โปรแกรมแสดงการทำงานของคำสังเงื่อนไข if
|
1
:
|
#include<stdio.h>
|
|
2
:
|
#include<conio.h>
|
|
3
:
|
void
main()
|
|
4
:
|
{
|
|
5
:
|
clrscr();
|
|
6
:
|
int
age;
|
|
7
:
|
printf("How
old are you : ");
|
|
8
:
|
scanf
("%d",&age);
|
|
9
:
|
if(age<18)
{
|
|
10
:
|
printf("Your
age less than 18 years old\n");
|
|
11
:
|
printf("You
are young\n");
|
|
12
:
|
}
|
|
13
:
|
printf("You
are %d years old",age);
|
|
14
:
|
getch();
|
|
15
:
|
}
|
ผลลัพธ์ของโปรแกรม
ผลการรันครั้งที่ 1
How old are
you : 15
Your age less
than 18 years old
You are
young
You are 15
years old
ผลการรันครั้งที่ 2
How old are
you : 18
You are 18
years old
อธิบายโปรแกรม
โปรแกรมที่ 2 ต่างจากโปรแกรมที่ 1 ตรงที่มีการนำเครื่องหมาย
{ } มาใช้คลุมคำสั่งที่อยู่ภายในบล๊อคของเงื่อนไข if
มีคำสั่งที่ต้องทำงานเพียง 1
คำสั่งเหมือนโปรแกรมที่ 1 ก็ไม่จำเป็นต้องใน { } ให้กับบล๊อคของ if (แต่ถ้าจะใส่ก็ไม่ผิด)
แต่สำหรับโปรแกรมที่ 2 เมื่อตรวจสอบว่าอายุน้อยกว่า
18 แล้ว จะมี 2 คำสั่งที่ต้องทำ คือ
บรรทัดที่ 9 และ 10 ดังนั้นต้องใส่
{ } คลุมด้วย (เมื่อบรรทัดที่ 9 และ
10 เรียบร้อยแล้ว ก็จะไปทำงานในบรรทัดที่ 12 ต่อไป) และหากอายุมากกว่าหรือเท่ากับ 18
ก็จะข้ามการทำงานในบล๊อคของ if ไปทำบรรทัดที่ 12 ทันที
____________________________________________________
คำสั่ง if-else
คำสั่ง if-else จะใช้ในกรณีที่มีทางเลือกให้ทำงาน 2
ทางเลือกขึ้นไป โดยการทำงานของคำสั่ง if-else จะเริ่มจากการตรวจสอบเงื่อนไข
หถ้าผลออกมาเป็นจริงจะทำงานตามคำสั่งที่อยู่หลัง if แต่ถ้าการตรวจสอบเงื่อนไผลออกมาเป็นเท็จ ให้ทำงานตามคำสั่งที่อยู่หลัง
else แทน
รูปแบบคำสั่ง if-else
|
if (เงื่อนไข)
{ คำสั่งที่ 1; } else { คำสั่งที่ 2; } คำสั่งที่ 3; |
เป็นคำสั่งที่ช่วยให้การตรวจสอบเงื่อนไขสมบูรณ์ขึ้น
โดยหากตรวจสอบเงื่อนไขของคำสั่ง if แล้วเป็นเท็จ ก็จะเข้ามาทำงานภายบล๊อกของคำสั่ง else แทน กล่าวคือ หากตรวจสอบเงื่อนไขแล้วเป็นจริง
ก็จะประมวลผลคำสั่งในบล๊อกของ if แต่หากเงื่อนไขและประมวลผลตามคำสั่งเงื่อนไข if-else เรียบร้อบแล้ว ก็จะทำงานตามคำสั่งที่อยู่ถัดจาก if-else นั้นต่อไป
โฟลวชาร์ตแสดงการทำงานของคำสั่งเงื่อนไข if-else
ตัวอย่างโปรแกรมที่ 1
|
if (a % 2 = = 0)
|
|
|
printf ("Even number");
|
ถ้าค่าของ a หารด้วย
2 ลงตัว (เหลือเศา 0) ให้แสดงข้อความ
Even number
|
|
else
|
|
|
printf("Odd number");
|
แต่ถ้าเงื่อนไขของ if เป็นเท็จ (a หารด้วย 2 ไม่ลงตัว) ให้แสดงข้อความ Odd number
|
ตัวอย่างโปรแกรมที่ 2 โปรแกรมแสดงการรับข้อมูลเข้าทางแป้นพิมพ์
แล้วทำการตรวจสอบว่าถ้าค่าที่เรับเข้ามานั้นเท่ากับศูนย์ ให้พิพม์คำว่า
"ZERO" แต่ถ้าไม่เท่ากับศูนย์ให้พิมพ์คำว่า
"NON-ZERO"
|
#include<stdio.h>
#include<conio.h> void main() { clrscr(): int i; printf(" Enter your number = "); scanf("%d",&i); if (i= = 0) { prinft("ZERO"); } else printf("NON-ZERO"); } |
____________________________________________________
switch-case Statement
(cont.)
• expression ของ switch เป็นตัวแปรนิพจน์ที่ใช้เปรียบเทียบค่าว่าตรง
กับ constant ของ case ใด
• ส่วนค าสั่ง break; จะเป็นค าสั่งให้ออกจากค าสั่ง switch ในกรณีที่ไม่
มีค าสั่ง break; โปรแกรมจะปฏิบัติเรียงตามล
าดับตลอดทุกค าสั่งใน
ทุก case
ที่อยู่ต่อกัน
• ในกรณีที่ค่าของ expression ของ switch ไม่ตรง
กับ constant ของ case ใด
โปรแกรมจะปฏิบัติตามค าสั่ง
ใน default
• ในแต่ละ case อาจมีค
าสั่งหลายค าสั่งไม่ต้องใช้เครื่องหมาย { } ล้อม
และที่case
ต่าง ๆ และ default จะต้องมี: (colon)
ต่อท้าย
ดังนี้case
(constant) : และ default :
Principle of Programming 20ตัวอย่าง
#include <stdio.h>
main() {
int color = 1;
printf("Please choose a color(1:
red,2: green,3: blue):\n");
scanf("%d", &color);
switch (color) {
case 1:
printf("you chose red color\n");
break;
case 2:
printf("you chose green color\n");
break;
case 3:
printf("you chose blue color\n");
break;
default:
printf("you did not choose any color\n");
}
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น